မဂၤလာပါဆရာရွင့္ ဆရာ့ဆီက အၾကံညဏ္မ်ားနွင့္ OG မွန္မွန္ျပေသာေၾကာင့္ အခု ကြ်န္မတို႔ ဇနီးေမာင္နံွမွာ ကိုယ္၀န္ ၂ လရေနပါျပီ။ အစစအရာရာ လမ္းညႊန္ျပသေပးေသာေၾကာင့္ က်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။ အခု ကိုယ္၀န္ကို OG နဲ႔ျပေတာ့ ကိုယ္၀န္ 8ပါတ္နဲ႔ Ultrasound ရိုက္ခိုင္းလုိ႔ပါဆရာ။ အဲဒါ ဘယ္ခ်ိန္ေတြမွာ ရိုတ္သင့္လဲ သိခ်င္လုိ႔ပါ။ အျခားလူေတြက Ultrasound ရိုတ္ဖို႔ ေစာေသးတယ္လို႔ ေျပာလုိ႔ပါဆရာ။
Congratulations!
ကိုယ္ဝန္ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) ရုိက္စစ္ေဆးနည္းဟာ စိတ္ခ်ရတယ္၊ အကုန္အက်မမ်ားဘူး၊ တိက်တယ္လို႔ လက္ခံထားၾကတာမို႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မ်ားအတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးၾကတယ္။
၁။ ကုိယ္ဝန္ရွိတာ ေသခ်ာသိမယ္။ သေႏၶကိုဖံုးထားတဲ့ အိတ္ကေလး Gestational sac ကို ရက္သတၠပါတ္ ၄ ပါတ္ခြဲမွာ စျမင္ရျပီ။ သေႏၶဟာ သားအိမ္ထဲမွာ ရွိေနတာ ဟုတ္-မဟုတ္လဲ ေသခ်ာသိႏိုင္တယ္။
၂။ ကုိယ္ဝန္ရွိတံုး ေသြးဆင္းရင္ ပ်က္ေလမလား သိႏိုင္တယ္။ ၆-၇ ပါတ္ဆိုရင္ Doppler ultrasound နဲ႔ ကေလး ႏွလံုးခုန္သံကို သိႏိုင္ျပီ။ ဒါဆို ၉၅% မက ကုိယ္ဝန္ကေကာင္းတယ္။ ကေလးႏွလံုးခုန္သံဟာ ကုိယ္ဝန္ အႏု-အရင့္လိုက္ ေျပာင္းတယ္။ ၁ လခြဲတံုးက ၁ မိနစ္မွာ ၉ဝ-၁၁ဝ ရွိတယ္။ ၉ ပါတ္ကစျပီး ေမြးတဲ့အထိ ၁၄ဝ-၁၇ဝ ရွိလာတယ္။
၃။ ကုိယ္ဝန္ ဘယ္ေလာက္ ရင့္ေနျပီလဲသိမယ္။ သေႏၶသား အရြယ္အစားဟာ ရင့္ေလ ၾကီးေလျဖစ္တယ္။
(က) Crown-rump length (CRL) ေခါင္းထိပ္ကေန ေအာက္ေျခအထိ ဘယ္ေလာက္ ရွည္သလဲဆိုတာ ၇-၁၃ ပါတ္မွာ အတိအက် သိရျပီ။
(ခ) Biparietal diameter (BPD) ေခါင္းေဘးႏွစ္ဘက္ အကြာအေဝး၊ ၁၁ ပါတ္ မွာ ၂ဝ ကေန ေမြးေတာ့မယ္ဆိုရင္ ၉ဝ-၁ဝဝ မီလီမီတာ ရွိတယ္။
(ဂ) Femur length (FL) ေပါင္အရွည္ ၁၁ ပါတ္မွာ ၁၊ ေမြးခါနီးရင္ ၇၉-၈ဝ မီလီမီတာ ရွိတယ္။
(ဃ) Abdominal circumference (AC) ကိုယ္ဝန္ရင့္ခ်ိန္မွာ အေရးၾကီးတဲ့ တိုင္းထြာခ်က္ျဖစ္တယ္။ ၁၁ ပါတ္မွာ ၅၊ ေမြးခါနီးရင္ ၃၅ဝ မီလီမီတာ ရွိတယ္။
၄။ သေႏၶသားမွာ အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းတာ ရွိ-မရွိသိဘို႔ိ၊ ကုိယ္ဝန္ ၂ဝ ပါတ္မတိုင္ခင္ စမ္းတာေကာင္းတယ္။ ေခါင္းထဲက အရည္ေတြ မ်ားေနတာ၊ ဦးေႏွာက္ မပါတာ၊ ဦးေႏွာက္ေျမႇး အိတ္ျဖစ္ေနတာ၊ ခါးရိုးဆစ္ကေန အာရံုေၾကာ ကြ်ံထြက္ ေနတာေတြကို သိႏိုင္တယ္။ ေနာက္ေပၚ ကရိယာကေန အာေခါင္ကြဲ၊ ႏွလံုးရာဂါ၊ စတာေတြပါ သိရေစတယ္။
၅။ အခ်င္းတည္ေနရာကို သိရတာ အလြန္မတန္ အက်ိဳးမ်ားတယ္။ အခ်င္းရ့ဲ ေအာက္ဖ်ားက ဘယ္နားမွာလဲသိရင္ ခြဲေမြးဘို႔ မလြဲမေသြလိုတဲ့ အခ်က္ၾကီးတခု ၾကိဳသိရတယ္။ အခ်င္းကေအာက္က်ျပီး၊ သားအိမ္အဝအနား ေရာက္ေနရင္ ခြဲေမြးရမယ္။ ဒါ့အျပင္ အခ်င္းေရာဂါေတြကိုပ ါရွိရင္သိရတယ္။
၆။ အမႊာ ဟုတ္-မဟုတ္၊
၇။ ေရျမႊာရည္ အနည္း-အမ်ား၊
၈။ ဗိုက္ထဲမွာ ကေလး ေသမေနတာသိမယ္။ ကေလးက ေခါင္းနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ တင္ပါးဆံုျပဳေနတာ၊ သားအိမ္ ပံုမွန္ဟုတ္-မဟုတ္၊ သားအိမ္အလံုးရွိတာ၊ မ်ိဳးဥအိမ္အလံုး ရွိတာေတြပါ သိႏိုင္တယ္။
၉။ ကေလး က်ား-မ လိင္သိဘို႔ အမ်ားဆံုး ၁၈-၂၂-၂၆ ပါတ္မွာရိုက္တယ္။ တိက်ဘို႔ဆိုတာ အာလ္ထြာေဆာင္းရိုက္ခ်ိန္ (ကေလးအသက္)၊ စက္အမ်ိဳးအစား၊ ပညာရွင္အေတြ႔အၾကံဳ၊ ကေလးရဲ႕ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ အာလ္ထြာေဆာင္း ေနာက္ဆုံးေပၚစက္နဲ႔ဆိုရင္ ၁၂-၁၃ ပါတ္ကတည္းက ကေလးရဲ႕လိင္ကိုသိႏိုင္တယ္။
(အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္တာ ကေလးကိုမထိခိုက္ဘူးလို႔ ေယဘုယ်ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ႏွလံုးကို ျပတယ္ဆိုေတာ့ ကေလးေကာင္းေနတယ္လို႔ မွန္းႏိုင္တယ္။ အဓိကအခ်က္တခုက အခ်င္းအေနအထား သိဘို႔လိုတယ္။ အခ်င္း ေအာက္က်မေနရဘူး။ ေအာက္က်ေနရင္ ခြဲေမြးရမယ္။ ကေလးရဲ႕ အေနအထား ေခါင္းနဲ႔လား၊ တင္ပါးလား သိရမယ္။ ကေလးမွာ ပံုမွန္မဟုတ္တာ တခုခုရွိရင္လည္း ေျပာျပလိမ့္မယ္။ အဲဒါေတြ ေကာင္းေနလို႔၊ မလိုလို႔ မေျပာတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဓါတ္ပံုထုတ္ေပးတာထက္ စာနဲ႔မွတ္ခ်က္ေရးေပးတာ ရသင့္တယ္။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္သိတဲ့ ကေလး က်ား-မ ဆိုတာကို သူ႔ႏိုင္ငံ ဥပေဒအရ မေျပာရတာ-ေျပာရတာ ရွိတယ္။
ကေလးရဲ႕ ကုိယ္ဝန္ ဘယ္ေလာက္ရင့္ေနသလဲဆိုတာ ရက္သတၲပါတ္နဲ႔ ရက္ေပါင္း ေရးလိမ့္မယ္။ ေမြးမဲ့ရက္ ခန္႔မွန္းေျခပါ ပါလိမ့္မယ္။ ကုိယ္ဝန္ကို တြက္ခ်က္ရင္ ရက္သတၠပါတ္နဲ႔သာတြက္တယ္။ ၁ လမွာ ၄ ပါတ္၊ ၁ လမွာ ၃ဝ ရက္ထားရတယ္။ ဗိုက္အပ္လာသူကို အရင္ဆံုးေမးတာက LMP ရာသီေနာက္ဆံုးလာတဲ့ရက္။ ရက္-လ-ခုႏွစ္။ အဲဒီအထဲကို ၉ လ နဲ႔ ၇ ရက္ ေပါင္းထည့္တာနဲ႔ ခန္႔မွန္းေမြးမဲ့ရက္ EDD ရသြားျပီ။
ဂဏန္းတြက္ပ်င္းသူေတြ ေခါင္းစားရတယ္။ ရက္သတၠပါတ္ကို လဖြဲ႔ဘို႔ ၄ နဲ႔စား၊ က်န္တာကို ၇ နဲ႔ ေျမွာက္မွ ရက္ရ၊ ရက္နဲ႔ ထပ္ေပါင္းပါမွ ကိစၥျပီးမယ္။ မရိုက္ခင္က တြက္ထားတာနဲ႔ လြဲတတ္တယ္။ ျပႆနာမဟုတ္ပါ။ ဘယ္ရက္ျဖစ္ျဖစ္ မွန္းရက္နဲ႔ ေရွ႕ ၂ ပါတ္၊ ေနာက္ ၂ ပါတ္ လြဲႏိုင္တယ္။ ယမုန္နာေဆးခန္းမွာ ေမြးတာ ၁၄၇ ေယာက္ထဲက အတိအက် ေမြးတာ ၅ ေယာက္နဲ႔၊ ၁ ရက္လြဲ ၉ ေယာက္ဘဲ ရွိပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးတိုင္းက ရာသီလလယ္မွာ မ-မ်ိဳးဥ ထြက္ၾကတာ မဟုတ္လို႔၊ Ultrasound ကို တခါရိုက္တာနဲ႔ အျပတ္ေျပာလို႔ မရတတ္ဘူး။ ၂ ခါ ရိုက္သင့္တယ္လို႔ အၾကမ္းေျပာလို႔ ရတယ္။ ေစာေစာရုိက္တာကေတာ့ ကုိယ္ဝန္ရွိတာ ေသခ်ာမယ္၊ သားအိမ္ျပင္ပ တည္တာဆိုရင္ ကြဲမထြက္ခင္ ခြဲဘို႔ ျပင္ႏိုင္တယ္။ အခ်င္း ေအာက္က်ေနတာ၊ ကေလးက ေခါင္းၾကီး ေနတာ၊ မိခင္ တင္ပါးဆံုအရိုးကြင္းနဲ႔ မဆံ့တာ၊ ရင္ခ်င္းဆက္ဆိုတာမ်ိဳး အထူးအဆန္းေတြ ရွိေနတာသိရင္ ခြဲေမြးဘို႔ ျပင္ထားႏိုင္တယ္။ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳရင္ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြသိရလို႔ ကုိယ္ဝန္ကို ေစာေစာအဆံုးသတ္ျပစ္ႏိုင္တယ္။
ကေလးမလႈတ္ေတာ့ဘူး ထင္ရင္လည္း ထပ္ရိုက္သင့္တယ္။ ေစာေစာရိုက္တံုးကရွိတဲ့ ကေလးေခါင္း အေနအထားဟာ ေနာက္မွာေျပာင္းတတ္လို႔ ေျခကဖြါး ျဖစ္-မျဖစ္ သိရေအာင္ ရင့္မွ (၈ လေနာက္မွာ) ေနာက္တခါ ထပ္ရုိက္တာ ေကာင္းတယ္။ ေျခကဖြါးဆိုရင္ ပိုျပီးဂရုစိုက္ ေမြးေပးရတယ္။ အားလံုးကိုခြဲေမြးစရာမလိုပါ။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရတာဟာ အထဲက ကေလးက်န္းမာေရး အေျခအေနကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ႏိုင္ရံုသာမကဘဲ၊ မိဘေတြကို စိတ္လႈတ္ရွားမႈပါ ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ ထပ္ရိုက္ရင္ ကေလး ဘယ္လို တိုးတက္ ၾကီးထြားလာတာကို သိႏိုင္မယ္။ ကေလးအသက္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္မယ္။ ဘယ္ေတာ့ေမြးမယ္ဆိုတာ တြက္ယူေပးမယ္။ ကေလးသာမက အခ်င္းတည္ရာကို သိရရင္ ဗိုက္ခြဲေမြးဘို႔ ေသခ်ာေပါက္လိုမွာကို ၾကိဳတင္သိလာႏိုင္တယ္။
အလြန္မတန္လ်င္ျမန္တဲ့ အသံလိႈင္းကိုသံုးတယ္။ ဘာသံမွေတာ့ လူေတြက မၾကားႏိုင္ပါ။ အလင္းနဲ႔ အေမွာင္ကို ခြဲသိရမယ္။ ဒါကို ပံုရိပ္အျဖစ္ ကြန္ျပဴတာ ေမာ္နီတာေပၚမွာ ေဖၚေပးမယ္။ ဓါတ္မွန္လို လူကိုအႏၲရာယ္မေပးပါ။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) မွာ ကေလး-ကိုယ္ဝန္အသက္ကို ကိုယ္ဝန္ပါတ္နဲ႔ သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္ ဘယ္ႏွစ္ပါတ္လို႔ ခြဲထားေသးတယ္။ ၂ ပါတ္ ကြာတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္ မိခင္ေလာင္းက စမ္းသပ္ကုတင္မွာ သက္ေတာင့္သက္သာလွဲေနျပီး၊ Transducer device ကို သံုးျပီး ဗိုက္မွာျဖစ္ျဖစ္ Probe ကိုသံုးျပီး ေမြးလမ္းထဲကေနျဖစ္ျဖစ္ စမ္းပါမယ္။
အာလ္ထြာေဆာင္းရိုက္ထားတာကို အြန္လိုင္းကေန ေမးၾကတဲ့အခါ အျဖဴ-အမည္းပံုေလးေတြပါ တြဲပို႔ၾကတယ္။ အဲတာကို ဖတ္မရပါ။ အေျဖမွတ္ခ်က္စာကိုရမွသာ ရွင္းျပတာလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
သရီး-ဒီ အာလ္ထြာေဆာင္းဆိုတာကို Obstetric ultrasonography ေခၚတယ္။ သေႏၶသားရဲ႕ သံုးဘက္ျမင္ပံုေတြကို ရေစတယ္။ စံခ်ိန္ကိုက္နည္းကေတာ့ 2D ႏွစ္ဖက္ျမင္သာ ျဖစ္တယ္။ 3D မွာ အသံလိႈင္းေတြကို လႊတ္ေပးျပီး ေဒါင့္ေပါင္းစံုကေန ျပန္လာမယ္။ ပဲ့တင္သံေတြကို ကြန္ျပဴတာနည္းပညာနဲ႔ ထုထည္ပံုေတြအျဖစ္ ဖတ္ယူတာျဖစ္တယ္။ မ်က္ႏွာျပင္ေရာ အတြင္းအဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြကိုပါ ဖတ္ေပးမယ္။ CT scan ကေန ပံုေတြ အမ်ားၾကီးဖတ္ေပးတာနဲ႔ တူတယ္။
၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ Duke တကၠသိုလ္က Olaf von Ramm နဲ႔ Stephen Smith တို႔ကတီထြင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ 4D fetal ultrasounds ဆိုတာလဲေပၚေနျပီး။ ဆင္တူတယ္။ အခ်ိန္နဲ႔ဆက္စပ္တာဘဲ ကြာတယ္။ FDA ကေန 94 mW/cm2 ထက္မမ်ားဘို႔ ကန္႔သတ္ေပးထားတယ္။ ဒီအထိစိတ္ခ်ရတယ္လို႔ဆိုလိုတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျငင္းခုန္တာေတြေတာ့ ရွိေနပါတယ္။ သေႏၶသားမွာ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြရွိေန-မေန သိမယ္။
သတိထားစရာေတြလဲ သိထားရပါမယ္။ အထဲကကေလးကို အပူနည္းနည္းပိုရေစတယ္။ ေလလဲနည္းနည္းရေစတယ္။ ဒါေတြကေန ေရရွည္မွာ ဘာျဖစ္မလဲ မေျပာတတ္ေသးပါ။ ေစာေစာပိုင္းေလ့လာမႈေတြအရ ေယာက္်ားေလးကေလးေတြမွာ ဘယ္သန္ပိုမ်ားတာနဲ႔ စကားေျပာေႏွးတာ ပိုေတြ႔ရတယ္။ အေျဖဖတ္ရာမွာ မမွန္တဲ့ရလဒ္ရတာမ်ိဳးလဲ ရွိႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၁၇ ပါတ္ထက္ေစာျပီးရိုက္ရင္ မိခင္-ကေလး စီးေႏွာင္မႈ နည္းႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
