ဆရာရွင့္ သမီးကအသက္ ၃၄ နွစ္ရွိပါျပီ။ သမီးေျခခံုမွာနွင္းခူျဖစ္ေနပါတယ္။ လိမ္းေဆးေတြလည္းစံုေနပါျပီ။ ၄ နွစ္ေက်ာ္ ေလာက္ရွိေနပါျပီ။ အျခားေနရာေတြမွာ လည္းေခ်ြးထြက္တ့ဲေနရာတိုင္းမွာလည္း အရမ္းယား ပါတယ္ မရိုေသစကား ဂ်ိဳင္းၾကား တံေကာက္ခြက္ၾကား ေပါင္ၾကားေတြမွာလည္း ပူၿပီး ယားယံပါတယ္ ။ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈကိုလည္း အျမဲဂရုစိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္မသက္သာပါဘူး။ ေသာက္ေဆး လိမ္းေဆးေလး ညႊန္ျပေပးပါရွင့္ ။ သမီးမွာ ၁ နွစ္ ၃ လအရြယ္ နို႔စို႔ကေလးရွိပါတယ္ရွင့္။
အေရျပားမွာ ေပ်ာက္ႏိုင္ခဲတဲ့အနာေတြကို Dermatitis အေရျပားနာလို႔ ေယ်ဘုယ်ေခၚတယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာက Eczema (Atopic dermatitis) ႏွင္းခူနာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူကလဲ အမ်ိဳးအစားေတြ မ်ားတယ္။ ဘယ္အရြယ္မဆို ျဖစ္တယ္။ က်ား-မ မေရြးျဖစ္တယ္။ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ငယ္သူေတြမွာ အျဖစ္သိပ္နည္းတယ္။ ငယ္သူေတြျဖစ္ရင္ ေပ်ာက္တာ မ်ားတယ္။ ၾကီးမွျဖစ္ရင္ မေပ်ာက္ႏိုင္တာ မ်ားျပီး မ်ိဳးရိုးလိုက္ႏိုင္တယ္။ မိသားစုထဲမွာ (အလာဂ်ီ) ရတတ္သူေတြ ရွိေနမယ္။ ပန္းနာတို႔ ဟိုဟာမတည့္ ဒီဟာမတည့္ျဖစ္တာတို႔ကို ေျပာတာပါ။ လူၾကီးေတြ ၁ဝဝ မွာ ၁-၂ ေယာက္၊ ကေလးဆိုရင္ ၅ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ေလာက္ ျဖစ္တယ္။ မိန္းကေလးေတြမွာ ပိုမ်ားတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္ပါ။
ဘာလို႔လာျဖစ္ရသလဲ။ ဆရာဝန္ေတြ သိပ္နားမလည္ၾကေသးပါ။ မတည့္တာနဲ႔ ေတြ႔ထိတာကေန စတယ္ဆိုတာေတာ့ ေသျခာတယ္။ ဆပ္ျပာ၊ အလွအပပစၥည္း၊ အဝတ္အစား၊ အစားအေသာက္၊ လက္ဝတ္ရတနာ၊ ေခြ်းထြက္တာ၊ အမံႈအမႊား၊ ဓါတုေဆးရည္၊ ေလစိုထိုင္းဆ နည္းတာ၊ မတည့္တဲ့ လိမ္းေဆး၊ အဝတ္အစားၾကမ္း၊ ေခြ်း၊ ရာဘာ၊ ပလပ္စဆအသံုးအေဆာင္၊ ပြတ္တိုက္မႈ၊ ဗက္တီးရီးယား၊ တမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆက္တိုက္ ထိေတြ႔ ကိုင္တြယ္ ေနရတာေတြကေန ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ၾက ရာသီဥတုနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္ျပန္ေသးတယ္။
စျဖစ္လာပံုကလဲ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ မတူတတ္ဘူး။ ျဖစ္မဲ့ေနရာမွာ နီရဲလာမယ္၊ ယားမယ္၊ ပူေလာင္ေနမယ္၊ ကုတ္ရင္းကေန အဖူးေပါက္လာ၊ အနာျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ၾကာေတာ့ အေရျပားက ထူလာမယ္။ ေခါင္းကေန ေျခေထာက္ ႏွင္းခူနာ ေပါက္ႏိုင္တယ္။
အမ်ိဳးအစားေတြကို ေဆးပညာအရေတာ့ ခြဲထားတယ္။
1. Atopic dermatitis အမ်ားဆံုးအမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ ယားမယ္၊ နာတာရွည္တယ္၊ အေရျပားေရာင္ေနမယ္။ ေပၚလိုက္ ေပ်ာက္လိုက္ေနမယ္။ မတည့္သာနဲ႔ ေတြ႔ရင္ ျပန္ျဖစ္တဲ့သေဘာဘဲ။
2. Contact eczema မတည့္တာနဲ႔ ထိေတြ႔မႈကေနျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးအစား၊
3. Seborrheic eczema အဆီျပန္ေနတာမ်ိဳး။
4. Nummular eczema အဝိုင္းျပားေလး သဏၭာန္ရွိတယ္။
5. Neurodermatitis (simplex chronicus) အသက္ ၂ဝ-၅ဝ ၾကား အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ စိတ္ဖိအားနဲ႔ပါ ဆက္စပ္တယ္။ အာရံုေၾကာနဲ႔ ဆိုင္တယ္။
6. Stasis dermatitis ေျခေထာက္မွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေသြးလွည့္ပတ္မႈနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ ေသြးျပန္ေၾကာထံုးသူေတြမွာ ျဖစ္တယ္။
7. Dyshidrotic eczema (Dyshidrotic dermatitis) လက္ဖဝါး၊ ေျခဖဝါးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။
ေဆးကုရတာ ခက္ပါတယ္။ ယားတာ-ေရာင္တာ သက္သာေအာင္၊ ပိုမဆိုးေအာင္ လုပ္ေပးရတာ မ်ားတယ္။
1. လူေနမႈဘဝပံုစံပါ ေျပာင္းဘို႔ လိုတတ္တယ္။ မတည့္ဘူးလို႔ အေသအခ်ာသိတာကို ေရွာင္ပါ။ လက္ရွိအလုပ္ကေန ေျပာင္းႏိုင္ရင္ ေျပာင္းရမယ္။
2. ေဆးလဲ တမ်ိဳးတမ်ိဳးေျပာင္း သံုးရတတ္တယ္။ လိမ္းေဆးထဲမယ္ ေရနည္းနည္းနဲ႔ ဆီမ်ားတာ မသင့္ဘူး။
3. Corticosteroid creams လိမ္းေဆးေတြက ေရာင္ရမ္းျဖစ္စဥ္ကို သက္သာေစတယ္။ ဒီေဆးမ်ိဳးေတြကလဲ ခပ္ေျပာ့ေျပာ့၊ ခပ္လတ္လတ္ နဲ႔ အျပင္းစားေတြ ရွိတယ္။
4. သိပ္ယားေနရင္ (အင္တီဟစ္တမင္း) စားေဆးတြဲေပးရတယ္။ အိပ္တဲ့သတၲိပါတာမ်ိဳး ဥပမာ Diphenhydramine (Benadryl), Hydroxyzine (Atarax, Vistaril) နဲ႔ Cyproheptadine ေတြ သံုးသင့္တယ္။
5. တခါတေလ Corticosteroids (Prednisone) စားေဆးပါေပးရတယ္။ ရက္တိုသာ သံုးရမယ္။
6. Ultraviolet light therapy (Phototherapy) ခရမ္းလြန္-ေရာင္ျခည္နဲ႔လဲ ကုႏိုင္တယ္။
7. Immunosuppressant (Cyclosporine) ေရာဂါျပီးတာကို သက္ေရာက္ေစတဲ့ ေဆးမ်ိဳးကိုလဲ တခါတေလ သံုးႏိုင္တယ္။ Coal tar သံုးႏိုင္တယ္။
8. FDA ကေန အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ေဆး ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ Tacrolimus (Protopic) နဲ႔ Pimecrolimus (Elidel) ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီေဆးေတြက ေရာဂါျပီးတာကို သက္ေရာက္ေစတဲ့ ေဆးမ်ိဳး Calcineurin inhibitors အုပ္စုဝင္ ေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။ ၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြေတာ့ မေပးသင့္ဘူး။ ၾကီးတဲ့သူေတြမ်ာလဲ သတိနဲ႔သာသံုးပါ။
ဆရာဝန္မပါဘဲ လုပ္သင့္တာေတြ ရွိတယ္။ ခဏခဏ ေရခ်ိဳးတာ ေကာင္းတဲ့ (အိုင္ဒီယာ) မဟုတ္ဘူး။ ရိုးရိုး၊ ခပ္ေျပာ့ေျပာ့ ဆပ္ျပာသာ သံုးပါ။ ေရခပ္ေႏြးေႏြးသာ ေကာင္းတယ္။ ေရခ်ိဳးျပီးရင္ Moisturizer လိမ္းပါ။ Plain petroleum jelly (Vaseline) က ေစ်းလဲခ်ိဳတယ္ ေကာင္းတယ္။ ဆပ္ျပာ၊ ေရေမႊး၊ အလွသံုးပစၥည္း၊ လက္ဝတ္ရတနာ၊ ပါတ္ဝန္းက်င္ အမံႈအမႊား တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေရွာင္ပါ။ အဝတ္အစား တင္းၾကပ္လြန္းတာ ေရွာင္ပါ။ (ေကာ္တြန္) ပိုသင့္တယ္။ ယားတဲ့ေနရာမွာ ေအးတာ တင္ေပးပါ။ မတည့္ဘူး ေသျခာတဲ့ အစားအစာ ေရွာင္ပါ။ လက္အိတ္သံုးပါ။ ေခြ်းထြက္ေစတဲ့ အလုပ္မ်ိဳး ေရွာင္ပါ။ အခန္းကိုေတာ့ ေအးေနပါေစ။ (အဲယားကြန္း) ကေရေငြ႔ဓါတ္နည္းေစတယ္။ အခန္းထဲမွာ Humidifier သံုးပါ။ အေရျပားသန္႔ရွင္းေရး ဂရုစိုက္ပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ နဲ႔ တရားထိုင္တာ၊ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။
ေမးခြန္း = Clobetasol Propionate and Neomycin Sulphate Skin Cream (Tenovate GN) contains: Clobetasol Propionate BP 0.05% w/w; Neomycin Sulphate IP 0.5% w/w; Imidurea USPNF (as preservative) 0.3% w/w လိမ္းေဆးအေၾကာင္း သိပါရေစရွင့္။
Tenovate-GN cream လိမ္းေဆးဟာ အေရျပားနာေတြထဲက (စဆီရြိဳက္) ေဆးနဲ႔ သက္သာေစႏိုင္တဲ့ အနာေတြအတြက္ ျဖစ္တယ္။ နာတာရွည္ အနာ၊ ယားေနတာ၊ နီရဲေနတာေတြအတြက္ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ႏွင္းခူနာ။ ပိုးထပ္ဝင္ေနတာအတြက္ Neomycin Sulphate ေဆးပါ ထည့္ထားတယ္။ တေန႔ ၂ ၾကိမ္ လိမ္းရတယ္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြ မသင့္ဘူး။ ေဆးလိမ္းလို႔ မတည့္သူလဲ ရွိတတ္တယ္။ ႏွလံုးေရာဂါေတြနဲ႔ ေသြးတိုးရွိသူေတြ မသင့္ဘူး။ ဆီးခ်ိဳ၊ ဝက္ရူးျပန္၊ ေရတိမ္၊ လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္း နည္းသူ၊ အသည္းမေကာင္းေတာ့သူ၊ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းသူ၊ စိတ္ေရာဂါ ရွိသူေတြနဲ႔ မသင့္ဘူး။ မ်က္စိထဲ မဝင္ေစရဘူး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြအတြက္ Category C သတ္မွတ္ထားတယ္။ မသင့္ဘူး။ အထဲက ကေလးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္။
Vesicular Eczema ႏွင္းကူနာတမ်ိဳး http://doctortintswe.blogspot.com/2015/05/vesicular-eczema.html ကိုလည္း ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
