လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္က်န္းမာေရးကို ဦးတည္တဲ့ ျပဳျပင္မႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ ျဗိတိန္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္က ေျပာလိုက္ တဲ့ သတင္းလြန္ခဲ့တဲ့ (၃) နာရီကထြက္လာပါတယ္ ။
စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ေကာင္းမြန္ျပီး စိတ္ေရာဂါကင္းရွင္းေနရင္ စိတ္က်န္းမာတယ္လို႔ေခၚတယ္ ။ ဘဝမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္ ၊ အေပါင္းလကၡဏာအျမင္ရွိ ၊ အခက္အခဲျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားရာမွာ အေလ်ာ့အတင္းရွိျပီး ၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျဖတ္သန္းတတ္ျခင္းပင္ျဖစ္တယ္ ။ လူတဦးအေနႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္း ကို ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာျဖစ္ေစဘို႔ ျပဳမူ-ေနထိုင္တတ္ရန္လို႔လည္း ဆိုႏိုင္တယ္ ။ စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာကမ်ားတယ္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရး ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးၾကီးတရပ္ ျဖစ္ေနတယ္ ။ ေရာဂါေပါင္းစံု ၏ ၁၄% ရွိတယ္ ။ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားမွအပဆိုရင္ ၂၈% ရွိတယ္ ။ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ၃ဝ% မွာ စိတ္ေရာဂါ တမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနၾကတယ္ ။
အမ်ားဆုံးျဖစ္တယ့္ စိတ္ေရာဂါေတြက -
၁။ စိတ္က်ေရာဂါ။
၂။ အရက္စြဲေရာဂါ။
၃။ စကီဇိုဖရီးနီးယားေရာဂါနဲ႔
၄။ ဒီမင္းရွားေရာဂါေတြျဖစ္ၾကတယ္ ။
စိတ္က်န္းမာေရး က်ား-မ ေရြးတယ္
စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဝဒနာေတြကို ဆန္းစစ္လိုက္ရင္ ေယာက္်ားေတြမွာ ျဖစ္ၾကရတာ နဲ႔ မိန္းမေတြ မွာ ျဖစ္ၾကရတာ မတူပါ ။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲတာ နဲ႔ စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းတာ အျဖစ္မ်ားတယ္ ။ ေယာက္်ားေတြကေတာ့ မူးယစ္-ေဆးဝါးစြဲတာနဲ႔ လူေနမႈအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ အဆင္မေျပတာေတြ အျဖစ္မ်ား တယ္လို႔ အေမရိကန္ စိတ္ပညာအသင္းကေန ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္ ။ မူမွန္မဟုတ္တဲ့ စိတ္ပညာဂ်ာ နယ္ထဲမွာ လူေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္တတ္တဲ့ စိတ္ေရာဂါေတြနဲ႔ က်ား-မ ခြဲျခား ေလ့လာခ်က္ကို ေဖၚျပ လိုက္ပါတယ္ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စိုးရိမ္စိတ္ လြန္ကဲမႈေတြကေန အတြင္းဘက္ ဦးတည္တဲ့ စိတ္လႈတ္ရွား မႈေတြ ျဖစ္ေစတာမ်ားတယ္ ။ ဒါေတြက ဆုတ္ခြါ-ကင္းျပတ္မႈ ၊ အထီးက်န္မႈ ၊ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္းေတြကေန ဆက္လာတာေတြ ျဖစ္တယ္ ။
အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စိတ္ဓါတ္က်တာ ပိုျဖစ္တယ္ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေယာက္်ားေတြထက္ ပိုျပီး ထပ္ခါထပ္ခါ လုပ္တတ္ၾကတယ္ ။ ျပသနာေျဖရွင္းေရးထက္ အႏုတ္သေဘာ စိတ္ခံစားမႈကို ထပ္္ခါထပ္ခါ လုပ္ေလ့မ်ားၾကလို႔ဘဲ ။ ဒီေတြ႔ရွိခ်က္ကေန စိတ္ေရာဂါကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကုသေရးမွာ လိင္ခြဲျခားေဆာင္ရြက္ ရမယ္လို႔ သိလာေစပါတယ္ ။
အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စိတ္ေရာဂါအဆင့္ မေရာက္ခင္မွာ စိတ္မတည္ျငိမ္-စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္ ။ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ ကေန ဖိစီးမႈေတြကို အတြင္းဘက္ဆီ သြင္းယူတတ္ၾကတယ္။ စိတ္က်ေနၾကတဲ့ စိုးရိမ္စိတ္ကဲေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ထပ္ခါထပ္ခါ ျဖစ္မလာေစေအာင္ လုပ္ရပါမယ္ ။ ေယာက္်ားေတြ ဆိုရင္ ဘာေတြလုပ္ပါဆိုတဲ့ အစီစဥ္ခ်ေပးတာနဲ႔ ၾကမ္းတမ္စိတ္ကေန ဖ်က္ဆီးခ်င္စိတ္ မဟုတ္တဲ့ဆီ ဦးတည္ေပးဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ေယာက္်ားေတြဟာ စိတ္လႈတ္ရွားမႈေတြကို အျပင္ဘက္ဆီ ဦးတည္ၾကတယ္ ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကမ္းတမ္းမႈ ၊ ယာယီ-တံု႔ျပန္မႈ၊ ေသြးေဆာင္မႈနဲ႔ လုပ္သင့္တာကိုမလုပ္ျခင္းဆိုတာေတြကို ေရြးခ်ယ္တတ္တယ္ ။ လိင္ျခားနားမႈဟာ အတြင္းဘက္ ဦးတည္ျခင္းနဲ႔ အျပင္ဘက္ဆီ ဦးတည္ျခင္းေတြပါ ျခားနား ၾကတာျဖစ္တယ္ ။
၂ဝဝ၁-၂ဝဝ၁ အတြင္းက National Institutes of Health မွာရွိတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြကို ေလ့လာခဲ့တယ္ ။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္အထက္ လူေပါင္း ၄၃ဝ၉၃ ေယာက္ကို ေလ့လာတာ ျဖစ္တယ္ ။ အဲဒီအထဲမွာ အမ်ိဳးသား = ၄၃%၊ အမ်ိဳးသမီး = ၅၇% (အျဖဴ = ၅၆႕၉%၊ အသားဝါ-ညိဳ = ၁၉႕၃% ၊ အမည္း = ၁၉႕၁% ၊ အာရွ ၊ ဟဝိုင္ယီနဲ႔ ပင္လယ္ေန = ၃႕၁%၊ ဌာေနလူနီ နဲ႔ အလာစကာ = ၁႕၆%၊) ပါတယ္ ။ စိတ္ေရာဂါ အမ်ိဳးအစားေပါင္း ၅၃ မ်ိဳးခြဲထားတယ္ ။ ( ဘာသာမျပန္ေတာ့ပါ ။)
နာမည္ေက်ာ္ ဒတ္ခ်္ ပန္းခ်ီဆရာၾကီး Vincent van Gogh (ဗင္းဆင့္-ဗန္ဂိုး) မွာ စိတ္က်ေရာဂါရွိျပီး အဲဒီအခ်ိန္က ကုသနည္းမရွိေသးလို႔ သူ႔ကိုယ္သူ သတ္ေသသြားခဲ့ရတယ္ ။
အျခားေသာ စိတ္ေရာဂါရွိတဲ့ ကမာၻေက်ာ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား
1. ဂီတပညာရွင္ ဗီသိုဘင္၊
2. ျဗိတိသွ်ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဝစ္စတန္ခ်ာခ်ီ၊
3. သဘာဝသိပၸံညာရွင္ ခ်ားလ္ဒါဝင္၊
4. တီထြင္သူ အယ္ဒီဆင္၊
5. စာေရးဆရာ အားနက္စ္ ဟယ္မင္ေဝး၊
6. ကဗ်ာဆရာ ဗစ္တာဟူးဂိုး၊
7. အေမရိကန္သမတ ဂ်က္ဖါဆင္၊
8. အေမရိကန္သမတ လင္ကြန္း၊
9. ပိသုကာ မိုက္ကယ္အိန္ဂ်ယ္လို၊
10. မီးအိမ္ရွင္မ ဖေလာရင့္ ႏိုက္တင္ေဂး
11. သိပၸံပညာရွင္ ႏူတန္
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
