Breast self-examination ရင္သားအား မိမိဖါသာ စမ္းသပ္နည္း
႐ိုေသစြာျဖင့္ေမးျမန္းပါသည္ဆရာ႐ွင့္။ ရင္သားကင္ဆာရဲ႕လကၡဏာေတြက ဘယ္လိုမ်ိဳးစသိႏိုင္ပါသလဲ။ ကြၽန္မသည္ ကေလး ၂ ေယာက္မိခင္ အသက္ ၃၄ ႏွစ္ပါ။ ကေလးေတြကိုေမြးၿပီး ၃ လေက်ာ္ အထိ ဘဲႏို႔တိုက္ဖူးပါတယ္ ။ ၃ လခံ ထိုးေဆး ထိုးဖူးပါတယ္။ ကြၽန္မ၏ရင္သား ၂ ဖက္က အရြယ္မတူတာကို သတိထားမိလို႔ပါ ။ ဘယ္ဘက္ရင္သားက နဲနဲ ပိုငယ္ေနပါတယ္။ အက်ိတ္အဖုေတာ့ မေတြ႔မိေပမယ့္ ရင္သားကင္ဆာမ်ိဳး႐ိုးလဲမ႐ွိေပမယ့္ ကင္ဆာျဖစ္မွာစိုးရိမ္လို႔ပါ ။ ဘယ္လိုမ်ိဳးမ်ား စမ္းသပ္မႈေတြ လုပ္သင့္ပါသလဲ႐ွင္ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ။
ရင္သားအရြယ္မတူတာ လူတိုင္းလိုလိုမွာရွိတယ္။ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ရင္သားကင္ဆာဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာမ်ိဳးစံုရဲ႕ ၁ဝ႕၄% ရွိတယ္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္က တကမာၻလံုးမွာ ၅၁၉ဝဝဝ ေယာက္ ဒီေရာဂါနဲ႕ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္။ ေသဆံုးသူ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁% ျဖစ္တယ္။ ကင္ဆာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူထဲကဆိုရင္ ၇% ျဖစ္တယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာက အဆ ၁ဝဝ ပုိတယ္။
ရင္သားအား မိမိဖါသာ စမ္းသပ္နည္း
• ဘယ္ဘက္ရင္သား စမ္းသပ္ရန္ ညာဘက္လက္ကိုသံုးပါ။ ညာဘက္ရင္သား စမ္းသပ္ရန္ ဘယ္လက္ကိုသံုးပါ။ ဖိအား ခပ္တင္းတင္းသံုး၍ စမ္းပါ။ ဘာ Lotion လိမ္းစရာမွ မသံုးပါနဲ႔။
• ရင္သားတျပင္လံုးကို -
(၁) နာရီလက္တံ သြားသလို စက္ဝိုင္းလည္၊
(၂) နာရီလက္တံ ေျပာင္းျပန္သြားသလို စက္ဝိုင္းလည္၊
(၃) အထက္မွ ေအာက္၊
(၄) ေအာက္မွ အထက္၊ စမ္းပါ။ ဘီး စပုတ္တံမ်ားလိုလည္း စမ္းႏိုင္တယ္။ ေနရာအႏွံ႔ ထိမိေစဘို႔သာ အေရးၾကီးတယ္။
• မွန္ေရွ႕မွာ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ရပ္ပါ။ ရင္သား တဖက္စီအား သပ္သပ္စီ ၾကည့္ပါ။ အရြယ္အစား၊ ပံုပန္း၊ အေရာင္၊ ႏို႔သီး၏ အေနအား (ခြက္ဝင္ေနသလား၊ အေရာင္မတူဘူးလား၊) ႏွင့္ အရြယ္အစား၊ တဖက္ႏွင့္တဖက္ ညီသလား။ ႏို႔သီးမွ အရည္ (ႏို႔၊ အၾကည္ရည္၊ ေသြး၊ ျပည္) ထြက္သလား ညွစ္ၾကည့္ပါ။ အေပၚယံအေရျပား၏ ႏူးညံ႔မႈ ေျပာင္းသြားသလား။
• လက္တဖက္ကို ေခါင္းေပၚေျမွာက္ပါ။ ဘယ္-ညာ ေျဖးေျဖးလွည့္ပါ။ ရင္းသားကို ၾကည့္ပါ။ အထဲမွာ အလံုး-အက်ိတ္ ရွိေနလို႔ တေနရာမွာ ေဖါင္းေနသလား၊ ခြက္ဝင္ေနသလား။
• ေရွ႕ကို နည္းနည္းကုန္းပါ။ ထူးျခားတာ ဘာျမင္ရသလဲ။
• လွဲအိပ္လိုက္ပါ။ ရင္သားကို လက္ဝါးသံုးျပီး တဖက္ခ်င္း စမ္းပါ။
• ဂ်ိဳင္း၊ ရင္သားေဘးနား ေနရာမ်ားမွာ အလံုး၊ အက်ိတ္၊ အနာ ရွိသလား။
သတိထားရမည့္ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ား
• ရင္သားမွာ အလံုး-အက်ိတ္ရွိတိုင္း မစိုးရိမ္ပါနဲ႔၊ တခုခုေတြ႔သူေတြထဲက ၁ဝ ေယာက္ ၁ ေယာက္မွာသာ ကင္ဆာ ျဖစ္တာပါ။
• အလံုး-အက်ိတ္ေတြ႔ရင္၊ ေနရာ၊ အရြယ္အစား၊ ပံု သဏၭာန္၊ အေျပာ့-အမာ (ေျပာ့-တင္း-မာ-အလြန္မာ)၊ ေရြ႕ ရ-မရ၊ နာ-မနာ၊ တို႔ကိုပါ စမ္းပါ။
• အလံုး-အက်ိတ္ဟာ ကင္ဆာ၊ ကင္ဆာ မဟုတ္တဲ့အက်ိတ္၊ ႏို႔နာ၊
ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲ (အပ်ိဳဝင္ခ်ိန္၊ ကိုယ္ဝန္ရွိစဥ္၊) ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါမဟုတ္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္တတ္တယ္။
• အလံုး-အက်ိတ္ဟာ ေဘး၊ ဘယ္-ညာ၊ အထက္-ေအာက္၊ ေရြ႕၍ရလွ်င္ ကင္ဆာ ျဖစ္ခဲပါတယ္။
• အသက္ငယ္လွ်င္ ကင္ဆာ မျဖစ္တာမ်ားတယ္။
• နာလွ်င္ အနာ (ႏို႔ေရာင္-ျပည္တည္နာ) သေဘာသာ ျဖစ္တတ္တယ္။
• မာလွ်င္ ကင္ဆာျဖစ္ဘို႔ နီးစပ္တယ္။
• ႏို႔သီးထိပ္ ခြင္ဝင္ေနရင္ ကင္ဆာ ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။
• ႏို႔ထိပ္မွ ေသြးထြက္ရင္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• အေရျပားဟာ လိမ္ေမာ္သီးအခြံလိုေနလွ်င္ အထဲမွာ ကင္ဆာ ျဖစ္တတ္တယ္။
• ခ်ိဳင္း အက်ိတ္ေတြ႔လွ်င္ ကင္ဆာ သို႔မဟုတ္ ႏို႔နာကေန လာတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• ရင္သား၊ ဂ်ိဳင္း (ဘယ္-ညာ) ေနရာမွာ အလံုး၊ အက်ိတ္၊ အနာ တခုခုရွိျခင္း၊ (ႏို႔နာ သို႔မဟုတ္ ကင္ဆာ ကေနလာတာ၊)
• ရင္သား အေရျပား တေနရာမွာ ခြက္ဝင္ေနျခင္း၊ ေဖါင္းေနျခင္း၊ (အထဲမွာ အလံုး-အက်ိတ္ရွိေနျခင္း၊)
• ႏို႔သီးထိပ္မွ မညွစ္ဘဲျဖစ္ေစ၊ ညွစ္လို႔ျဖစ္ေစ ေသြးထြက္ျခင္း၊ (ကင္ဆာ)
• ရင္သားအနာ အၾကာၾကီး မေပ်ာက္ႏိုင္ျခင္း၊ (ကင္ဆာ)
• ရင္သားမွာ ထူးျပီး နာ၊ ယား၊ နီျမန္းျခင္း၊ (ကင္ဆာ၊ ပိုးဝင္ျခင္း၊)
• ႏို႔သီးထိပ္ ခြက္ဝင္ေနျခင္း၊ (ကင္ဆာ)
တြဲဖတ္ႏိုင္တဲ့စာမ်ား -
1. Breast enlargement ရင္သားကို ကေလးအတြက္ ေသးမေနခ်င္ဘူး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/brest-enlargemen…
2. Breast lump (ကင္ဆာ) မဟုတ္တဲ့ ရင္သား-အက်ိတ္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/01/breast-lump.h…
3. Breast Massage ရင္သားႏွိပ္နယ္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/breast-massage.h…
4. Breast pain ရင္သားနာတာ ဘာလို႔လဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/03/breast-pain.h…
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
သစ္ထူးလြင္မွ သတင္းမ်ားကို မလႊတ္တမ္းဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေအာက္က (F)follow ဆိုတာေလးကို click လုပ္လိုက္ပါ။ အမွန္ျခစ္(✔)ေလးျဖစ္သြားရင္ ရပါၿပီ။ သတိ - follow အေရွ႕မွာ အမွန္ျခစ္(✔)ေလး ရွိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ follow လုပ္ၿပီးသားမို႔ပါ။ ထပ္လုပ္စရာမလုိပါဘူး၊
Labels:
က်န္းမာေရး
မွတ္ခ်က္ေရးသားလုိတဲ့ စာဖတ္ပရိတ္မ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ဖြင့္ေပးလုိက္ပါျပီ။ မွတ္ခ်က္မ်ား ေရးသားႏုိင္ပါျပီ။
ေနာက္ဆုံးရ သတင္းမ်ားကုိ ေအာက္ပါ Tweets မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Tweets ရဲ ့ေဘးေဘာင္တန္းကုိ ဆဲြခ်ျပီ မိမိတုိ ့စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ ေအာက္က Link ကုိ ႏွိပ္ျပီ အျပည့္အစုံဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
Tweets by @thithtoolwin