Item Name ---------- Ginger (ခ်င္းစိမ္း)
Category ------------- Raw Material
Botany Term -------- Zingbiber officinale Rose
Species Family ----- Zingiberaceae
ျမန္မာျပည္ ေနရာအႏွံ႔အျပား၌ စိုက္ပ်ိဳး ျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။ပြေသာ ေျမမ်ိဳး ၊ ေအာက္သို႔နက္ရိႈင္းစြာ အျမစ္ဆင္းႏိုင္ေသာ ေျမမ်ိဳးျဖစ္သင့္၏ ။ တန္ခူးလေလာက္တြင္ စိုက္ခင္းေျမကို ညက္ေအာင္ ထြန္ယက္ျပဳျပင္၍ ေျမၾသဇာထည့္ ၿပီးေနာက္ တစ္လခန္႔ အၾကာတြင္ နယုန္လဆန္း ေလာက္တြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ ထယ္ေရး၀င္ရသည္။ ေရမ၀ပ္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျပဳျပင္ေပးရမည္။ ေျမျပန္႔တြင္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း ၊ အတက္ကို အဖ်ားဖူး တစ္ဖူးစီပါေအာင္ ဖဲ့၍ စိုက္ရသည္။ ၁၈ လက္မမွ ၃၆ လက္မ အကြာတန္းမ်ား၌ တစ္ပင္ႏွင့္ တစ္ပင္ ၉ လက္မစီ အကြားထားၿပီး အနက္ ၂ လက္မခန္႔ ျမွပ္၍ စိုက္ရမည္။ ေျမျပဳျပင္စဥ္ ေျမတစ္္ဆတြင္ ျပာ ပိႆာ ၃၀ ႏွင့္ ႏွမ္းဖတ္ပိႆာ ေရာ၍ ထည့္ခဲ့ေသာ္ ပိုမို၍ မ်ားျပားစြာ ဥတတ္၏ ။ ေျမေဆြးကိုမူ စိုက္ၿပီးစတြင္ တစ္ႀကိမ္ ၊ အပင္ ရွင္သန္ ႀကီးထြား လာၿပီးေနာက္ အပင္ရင္းတြင္ တစ္ႀကိမ္ ၊ ႏွစ္ႀကိမ္ထည့္သင့္သည္။ ေတာင္ယာမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးသည့္အခါ သဘာ၀ေျမၾသဇာ ထက္သန္ သည့္အေလ်ာက္ ေတာင္ယာမီးရႈိ႕ၿပီး ေျမမ်ားေပၚတြင္ ေျမကို အနည္းငယ္ ္ဆြ၍ အတက္မ်ား ၁၈ လက္မကြာ စိုက္ပ်ိဳးရသည္။ တပို႔တြဲ ၊ တေပါင္း ေလာက္တြင္ အပင္မ်ားသည္ ဥမ်ားဥၿပီး၍ သဘာ၀အေလ်ာက္ အပင္က် သြားခ်ိန္တြင္ တူးေဖာ္ရသည္။
အပင္
ပင္ႏုပင္ေပ်ာ့မ်ိဳးျဖစ္၍ အျမင့္ ၃ ေပ မွ ၄ ေပခန္႔ အထိ ျမင့္၏ ။ ရြက္ေယာင္ပင္စည္ ရွိ၏ ။
အရြက္
၈ လက္မခန္႔ရွည္၍ လွံစြပ္ပံုရွိသည္။ ရြက္ဖ်ားခၽြန္း၍ရြက္ရင္းသြယ္သည္။ ရြက္ျပားေခ်ာ၍ ရြက္နားညီသည္။
အပြင့္
မိႆလင္ ပြင့္ သကဲ့သို႔ စုေပါင္း၍ ပြင့္သည္။ ပန္းခိုင္ ၃ လက္မခန္႔ရွည္ ၍ အ၀ါေရာင္ သမ္းေသာ အစိမ္းေရာင္ ပန္းပြင့္ကေလးမ်ား ျပြတ္သိပ္ပြင့့့္သည္။ စိမ္းေဖ်ာ့ ့ေရာင္ ပြင့္ခံရြက္ပါရွိသည္။ အပြင့္အလြန္ရွား၍ အေစ့ကိုလည္းမျမင္ရေခ်။ မိုးရာသီ၌ ပြင့္ေလ့ရွိသည္။
ဥအတက္
အၫိုႏုေရာင္ ရွိေသာ ေျမေအာက္ပင္စည္ ျဖစ္သည္။ အဆစ္မ်ားရွိ၍ အဆစ္ေနရာမ်ားတြင္ အဖတ္ ကေလးမ်ားရွိသည္။
► အသံုးဝင္ပံု
ဥအတက္။
အာနိသင္
ျမန္မာေဆးက်မ္းမ်ား အလိုအရ ခ်င္းစိမ္းသည္ ခ်ိဳခါး ေသာ အရသာ ရွိ၏ ။ ေအးေသာ သတၱိရွိ၏ ။ ႏႈတ္ကို ၿမိန္ေစ၏ ။ ေၾကက်က္လြယ္၏ ၊ ၀မ္းမီးကို ေတာက္ေစ၏ ၊ သလိပ္ သည္းေျခေဒါသကို ႏိုင္၏ ၊ ဆီး၀မ္းကိုရႊင္ေစ၏ ၊ အဆိပ္ကို ႏိုင္၏ ၊ အသံနာ ၊ ရင္နာ ၊ ေလနာတို႔ကို ႏိုင္၏ ။ျပင္းထန္ေသာ အနာေပါက္ျခင္း ႏွင့္ ထိခိုက္မႈ တို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေရာင္တင္းေသာ ေရာဂါတို႔ကို ေပ်ာက္ကင္းေစ၏ ။
► ဥအတက္အသံုးျပဳပံု
၁ ။ ခ်င္းစိမ္းရည္ႏွင့္ ပ်ားရည္ေရာစပ္၍ လ်က္ေပးပါက ႏွာေစးခ်ာင္းဆိုး ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေပ်ာက္၏ ။
၂ ။ ခ်င္းစိမ္းရည္ႏွင့္ ၾကက္သြန္နီဥမွ ၫွစ္၍ ရေသာ အရည္ကို သင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ေရာေသာက္ေသာ္ ေအာ့အန္ျခင္း ၊ႀကိဳ႕ထိုးျခင္း ေပ်ာက္၏ ။
၃ ။ ခ်င္းစိမ္းႏွင့္ ပင္းစိမ္း ရြက္မွ ၫွစ္၍ရေသာ အရည္တို႔ကို အမွ်စပ္၍ ပ်ားရည္အနည္းငယ္ ထည့္ ေသာက္ေသာ္ ကာလ၀မ္းေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏ ။
၄ ။ ခ်င္းစိမ္း သတၱဳရည္ကို မီးတြင္ ေႏြးရံု ေႏႊး၍ နား၌ ခတ္ေသာ္ နားကိုက္ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏ ။
၅ ။ ခ်င္းစိမ္းသတၱဳရည္ကို ႏွမ္းဆီႏွင့္ က်ိဳ၍ ရေသာဆီကို အဆစ္အမ်က္ ေရာင္ရမ္းေသာ ေနရာ၌ လိမ္းေပးေသာ္ အဆစ္အမ်က္ ကိုက္ျခင္း ၊ ေရာင္ရမ္းျခင္း ေပ်ာက္၏ ။
၆ ။ ခ်င္းစိမ္းကို ၀ါး၍ သြားကိုက္ေသာေနရာတြင္ ငံုထားပါက သြားကိုက္ျခင္း ၊ သြားနာျခင္း ေပ်ာက္၏ ။
၇ ။ ခ်င္းစိမ္း ၊ ထန္းလ်က္ ႏွင့္ ကြမ္းရြက္တို႔ကို ျပဳတ္ေသာက္ေသာ္ တုပ္ေကြးဖ်ား ေပ်ာက္၏ ။ အစာေၾကေစ၏ ။ သားဖြား မိခင္မ်ားအတြက္ ေသြးသားစင္ၾကယ္ေစသည္။
ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား
