2. ဂ်ိဳင္းနံ႔ ေပ်ာက္ကင္းေစဖို႔ ဘယ္လိုသံုးရင္ အဆင္ေျပႏိုင္မလဲ။ လူၾကားထဲ သြားလာရတဲ့အခါ အားနာမိလို႔ပါ။
“ေခြ်းထြက္ မ်ားမွ ေသြးထြက္ နည္းမယ္” ဆိုတာ စစ္သင္တန္း ေဆာင္ပုဒ္ တခုပါ။ စစ္ေရးနဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္သူေတြ ေနရင္း-ထိုင္ရင္း ေခြ်းထြက္မ်ားတာ က်န္းမာေရး ေမးခြန္း ျဖစ္လာတယ္။ နဖူးကေခြ်း ေျခမ က်ေအာင္လုပ္ရေပမဲ့ ဝမ္းမဝသူေတြ အတြက္ကေတာ့ စီးပြါးေရး-ပုစၧာ ျဖစ္ပါမယ္။ ေခြ်းေရာ ေသြးပါ ရင္းရွာေနရဆဲပါ။
ေခြ်းထြက္တာကို Perspiration, Transpiration, Diaphoresis ေခၚတယ္။ အေရျပားမွာရွိတဲ့ ေခြ်းအိတ္ေတြကေန ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆားေတြ ထြက္ေစတာပါ။ ဦးေႏွာက္ထဲက Hypothalamus ကေနထိန္းေပးတယ္။ ေခြ်းထြက္တာက ေကာင္းေစဘို႔ပါ။ ကိုယ္ပူခ်ိန္ သမမွ်တေပးလို႔ ေခြ်းထြက္ရင္ ေအးသြားေစတယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္၊ အန္ခ်င္လာရင္ ေခြ်းျပန္တယ္။ စိတ္လႈတ္ရွားလို႔ ထြက္တဲ့ ေခြ်းက လက္ဖဝါး၊ ေျခဖဝါး၊ ခ်ိဳင္းၾကားနဲ႔ နဖူးက ထြက္တယ္။ ရာသီဥတု ပူရင္ တကုိယ္လံုးက ထြက္တယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္၊ ဝတဲ့သူေတြမွာ ပိုထြက္တယ္။ လူ႔အေရျပားကေန ေရက အေငြ႔ျပန္ ထြက္ေနတာကို မျမင္ႏိုင္ပါ။ ျမင္ရရင္ ေခြ်းေခၚတယ္။
ေခြ်းနံ႔လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေခြ်းသန္႔သန္႔က အနံ႔မရွိပါ။ ခ်ိဳင္း၊ ဆီးစပ္ နဲ႔ ဦးေရမွာ အေမႊး-ဆံပင္ေတြေပါက္ေနလို႔ ေခြ်းနဲ႔အတူ အဆီ ပါေနတယ္။ ဗက္တီးရီးယားကေန အဆီကို သက္ေရာက္ေတာ့ Pungent odour အနံ႔ ဆိုးေစတယ္။ ေဆးပညာမွာ ကိုယ္နံ႔ကို Apocrine Bromhidrosis, Osmidrosis, Ozochrotia ဆိုျပီး ေခၚတယ္။ ကိုယ္နံ႔တိုင္းက မဆိုးပါ။ ၾကာညိဳနံ႔ သင္းေနတာ ကုသိုလ္ထူးလို႔ မဟုတ္ပါလား။ ဂႏၶာရံု ေကာင္းလြန္းသူမ်ား လူတေယာက္ကို မျမင္ေသးခင္ အနံ႔ရတာနဲ႔ ဘယ္သူ-ဘယ္ဝါ ခြဲတတ္ၾကတယ္။ အဲလိုလူေတြက သူမ်ားသြားကို မၾကြားရဲဘူး၊ လူေတြထက္ အနံ႔ခံ ပိုေကာင္းၾကတာက တိရစၧာန္ေတြ မဟုတ္လား။
ေခြ်းထြက္ မ်ားတာကို Hyperhidrosis ေခၚတယ္။ တသက္လံုးေတာ့ မဟုတ္ပါ၊ အၾကာၾကီး ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ေမြးရာပါလား၊ ေနာက္မွ ျဖစ္လာတာလား ရွိေသးတယ္။ ငယ္ကတည္းက ေခြ်းထြက္မ်ားသူေတြ ဘာလို႔ဆိုတာ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ပါ။ ယူဆတာက Nervousness or excitement စိတ္လႈတ္ရွားမႈ မ်ားလြန္းတာ၊ Sympathetic over activity လိုတာထက္ ပိုအလုပ္ လုပ္တာ ထင္ရပါတယ္။ ဆရာေမးတာ မေျဖႏိုင္ရင္ ေက်ာင္းသားချမာ ေခြ်းျပန္လာသလို။ ေနာက္မွ လာျဖစ္သူေတြထဲမွာ လည္ပင္းၾကီး၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ေဂါက္၊ ဦးေႏွာက္ ေရာဂါရွိသူ၊ ခါးကို ထိခိုက္မိရာကေန အထဲက အာရံုေၾကာ ထိသူ၊ အေဝးဖ်ား-အာရံုေၾကာ ေရာဂါရွိသူ၊ ရင္ေခါင္းထဲမွာ ကင္ဆာ-ေရာဂါ ရွိသူ၊ ျပဒါး အဆိပ္သင့္သူ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• တကိုယ္ေရ-သန္႔ရွင္းေရး နဲ႔လဲ ဆိုင္တယ္။ ေရခ်ိဳး၊ မ်က္ႏွာသစ္ သူမ်ားထက္ ပိုရမယ္။
• ေရေမႊးေတြ အလြန္အၾကြံ သံုးျပီး၊ ကိုယ္နံ႔ ေဖ်ာက္ၾကတာကို Heavy perfume, Heavy Cologne ေခၚခံရတယ္။ အနံ႔ကို လႊမ္းေပးတာပါ။
• Deodorants အနံ႔ေပ်ာက္ေဆး၊ Antiperspirants ေခြ်းထြက္ သက္သာေဆး၊ Disinfectants ပိုးသတ္ေဆး၊ စပါယ္ရွယ္-ဆပ္ျပာေတြ သံုးေပးရင္ သက္သာေစတယ္။
• ယာယီ သက္ေသာေအာင္ Talc or baby powder ေပါင္ဒါ သံုးႏိုင္တယ္။
• အခု Anti-perspirant sticks အေတာင့္ကို တြင္တြင္-က်ယ္က်ယ္ သုံးလာတယ္။
• ခ်ိဳင္းေခြ်း ထြက္တာ မ်ားသူေတြ Underarm liners အခုအခံ သံုးႏိုင္တယ္။ ေခြ်းကို စုပ္ယူေပးတယ္။
• Disposable underarm liners ျပန္သံုးလို႔ရတဲ့ ခ်ိဳင္း အခုအခံ ေပၚလာတယ္။ ခ်ိဳင္းဖက္က ဝါဂြမ္း၊ အဝတ္အစား ဖက္က ႏိုင္လြန္ ဒါမွမဟုတ္ (ဗီႏိုင္းလ္) သံုးတယ္။ ၁၈၆၉ ကတည္းက Kleinert ကေန စထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။
• Sweax ကထုတ္တဲ့ Disposable liners တခါသံုးက ေယာက္်ား၊ မိန္းမ ၂ မ်ိဳးရတယ္။ Peel and Stick ခြါ-ကပ္ ပါဘဲ။
• Aluminium chloride လိမ္းေဆးကို ခ်ိဳင္းေခြ်းထြက္ မ်ားသူေတြ သုံးႏိုင္တယ္။
• စားေဆး Oxybutynin ထိေရာက္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး မကင္းပါ။ အိပ္ခ်င္တယ္၊ အာေခါင္ ေျခာက္တယ္။
• Glycopyrrolate (Robinul) ေဆးလဲသံုးတယ္။
• စိတ္လႈပ္ရွားတာနဲ႔ ဆက္ေနသူေတြကို Antidepressants စိတ္ေဆး ေပးတယ္။
• Hypnosis အိပ္ေမြ႔ခ် ကုသနည္းလဲ လုပ္တယ္။
• Botulinum toxin type A (Botox or Dysport) ထိုးေဆးက တခါ ထိုးထားရင္ ၄-၉ လ ခံတယ္။
• ခြဲစိတ္နည္းလဲ လုပ္ေပးတယ္။ Sweat gland suction, Retrodermal Currettage, Axillary Liposuction, Laser Sweat Ablation, Endoscopic Thoracic Sympathectomy, Lumbar Sympathectomy, Percutaneous Sympathectomy နည္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။
• Foot odor ေျခအိပ္ဝတ္ရသူမ်ား ေျခဆီထြက္ ေျခနံ႔ဆိုးတာလဲ ျပႆနာတခုဘဲ။
o Polyester နဲ႔ Nylon ေျခအိပ္ေတြ အသံုးမ်ားတာက ဝါဂြမ္း-ေျခအိတ္ေလာက္ ဒီေနရာမွာ မေကာင္းဘူး။
o Propionic acid (Propanoic acid) အမ်ားဆံုး သံုးၾကတယ္။
o ေစ်းအခ်ိဳဆံုးကေတာ့ Sodium bicarbonate ေဆာ္ဒါမႈံ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
o အရင္က ရုရွားစစ္သားေတြ Allspice (ဂ်ေမကာ-ပက္ပါ) ရြက္ကို စစ္ဖိနပ္ထဲ ထည့္သံုးၾကဘူးတယ္။
o Zinc and Castor Oil cream ၾကက္ဆူဆီ လိမ္းလို႔ လဲရတယ္။ ဗမာျပည္ကေန ရုရွားကို (အိတ္စပို႔တ္) လုပ္သင့္တယ္။
ေယာက္်ားေတြရဲ႕ ေခြ်းထဲမွာ Pheromone ဆိုတဲ့ ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္ကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ေဟာ္မုန္း သေဘာ ေဆာင္တဲ့ သတၲိ ရွိတယ္လို႔ ယံုၾကည္ရတယ္။ အျမဲထြက္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ လိင္စိတ္အရ ထြက္တဲ့အခါမွာ၊ သူ႔ (ပါတနာ) က သိပ္သေဘာက်ပါမယ္။
ေခြ်းထြက္တဲ့အိတ္ (Sweat glands) ရွိတဲ့အေကာင္တိုင္းကေန ေရနဲ႔ဓါတ္ဆားေတြကို အေရျပားကေန ထုတ္ေပးႏိုင္တယ္။ Transpiration, Diaphoresis လို႔လဲ ေဆးစကားမွာ သံုးတယ္။ လူေတြမွာ ေခြ်းထြက္ေပးျပီး ကုိယ္ရဲ႕အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညွိတာပါ။ ေခြ်းထြက္ရင္ ေအးသြားေစတယ္။
ေခြ်းထြက္တာက အိုက္မွသာ မဟုတ္ပါ။ ပ်ိဳ႕လာတဲ့အခါ၊ ဂဏာမျငိမ္ျဖစ္တဲ့အခါေတြမွာလဲ ထြက္တယ္။ ေခြ်းထြက္နည္းတဲ့ အေကာင္ထဲ ေခြးလည္းပါတယ္။ ျမင္းကေတာ့ လူလိုဘဲ ဂ်ိဳင္းက ေခြ်းထြက္တယ္။ ေခြ်းထြက္ေစေအာင္လုပ္ေပးတာက အေရျပားေပၚမွာရွိတဲ့ အပူခ်ိန္ကိုသိတဲ့ အာရံုခံနဲ႔ ဦးေႏွာက္ထဲက Hypothalamus ေနရာေတြက ျဖစ္တယ္။ စိတ္လႈတ္ရွားမႈေၾကာင့္ ထြက္တဲ့ေခြ်းက လက္ဖဝါး၊ ေျခဖဝါး၊ နဖူးေတြကသာ ထြက္တတ္ျပီး၊ ကုိယ္လက္လႈတ္ရွားလို႔ ထြက္တာက တကုိယ္လံုးက ေနထြက္တယ္။
ေခြ်းထဲဘာေတြပါတယ္ဆိုတာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္မတူဘူး။ ေရ၊ Lactate နဲ႔ Urea ဆိုဒီယံ၊ ပိုတက္ဆီယံ၊ ကယ္လ္စီယံ၊ မက္ဂနီဆီယံ၊ စတာေတြပါတယ္။ တေန႔တေန႔ ေခြ်းကေန ေရ ကုန္သြားတာဟာ (၁ဝဝ) ကေန (၈ဝဝဝ) မီလီလီတာအထိရွိတယ္။ ဓါတ္ဆားကလည္း ၃၅ဝ (မီလီမိုးလ္)၊ ဆိုဒီယံ ၃ဝ-၆၅ (မီလီမိုးလ္) စတာေတြ ထြက္ေစတယ္။
ေခြ်းထြက္လြန္တာကို Hyperhidrosis ေခၚတယ္။ လြန္တယ္ဆိုတာကလည္း တကုိယ္လံုးနဲ႔ လက္၊ ေျခ၊ ဂ်ိဳင္း၊ ေပါင္ျခံ၊ ေနရာတခုခုဆိုျပီး မတူဘူး။ ေမြးရာပါနဲ႔ ေနာက္မွျဖစ္တာ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ ေမြးရာပါေတြက ငယ္ကတည္းကျဖစ္တယ္။ ၾကီးမွျဖစ္သူေတြဆိုရင္ Thyroid လည္ပင္းအၾကိတ္၊ Pituitary ဦးေႏွာက္အၾကိတ္၊ ဆီးခ်ိဳ၊ Tumors ကင္ဆာ၊ Gout ေဂါက္ေရာဂါ၊ ေသြးဆံုးတာ၊ မာၾကဴရီအဆိပ္သင့္တာ နဲ႔ ေဆးဝါးေတြေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ေရာဂါမရွိဘဲ ေခြ်းထြက္မ်ားသူေတြမွာ စိတ္လႈတ္ရွားမႈ၊ အစားအေသာက္၊ အနံ႔အသက္ေတြကလည္းျဖစ္ေစတယ္။ Aluminium chloride ေဆးကို ဂ်ိဳင္းေခြ်းထြက္မ်ားသူေတြကိုေပးတယ္။ ၃-၅ ရက္ေပးျပီး သက္သာတာကို ၾကည့္ဘို႔ လိုတယ္။ ေခြ်းထြက္တဲ့အိတ္ေတြကို Botulinum toxin A ထိုးေဆးေပးရင္ ၄-၉ လခံတယ္။ စားေဆးထဲမွာ Oxybutynin (Ditropan) ဆိုတဲ့ ဆီးမထိန္းႏိုင္သူေတြကိုေပးတဲ့ေဆး။ Glycopyrrolate (Robinul), Propantheline bromide (Probanthine), Benzatropine (Cogentin) ေဆးေတြလည္းေပးႏိုင္တယ္။ စိတ္လႈတ္ရွားမႈေၾကာင့္ဆိုရင္ Antidepressants နဲ႔ Anxiolytics ေဆးေတြေပးရတယ္။ ခြဲစိတ္ကုသနည္းမွာ (ETS) နည္းနဲ႔ အာရံုေၾကာတမ်ိဳးကို ျဖတ္ေပးရတာ။
ေခြ်းနဲ႔ “ကိုယ္နံ႔” ဆိုင္တယ္။ လူတေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ထူးျခားမႈရွိတတ္တယ္။ အနံ႔ကို သူမ်ားထက္ ပိုသိသူေတြရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕တိရစၧာန္ေတြက လူ႔ထက္ ပိုေကာင္းသလိုမ်ိဳး။ ကုိယ္နံ႔ကုိ အစားအေသာက္၊ က်ား-မ၊ မ်ိဳးဗီဇ၊ က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ ေသာက္ေနတဲ့ေဆးဝါး ေတြကေနျဖစ္ေစတယ္။
Propanoic acid ဆိုတာ အရြယ္ေရာက္သူ လူ႔ေခြ်းထဲမွာပါတယ္။ (အက္စစ္တစ္-အက္စစ္)နဲ႔ ဆင္တူလို႔ ဟင္းခ်က္ရာမွာ သံုးတဲ့ (ဗနီဂါ) အနံ႔မ်ိဳးရတယ္။ လူ႔ကိုယ္နံ႔ေရာ နားဖါေရာကိုပါ ျပဌာန္းတဲ့ မ်ိဳးဗီဇဆိုတာရွိတယ္။ ကုိယ္နံ႔ကို သူမ်ား မနံေအာင္ Deodorants, Antiperspirants, Disinfectants ဆိုတာေတြအျပင္ စပါယ္ရွယ္ ဆပ္ျပာ၊ ေရေမႊး၊ (စပေရး) ေတြကို လႈိင္လိႈင္သံုးၾကတယ္။
သန္႔ရွင္းေရး၊ အစားအေသာက္၊
အနားကပ္လာရင္ အာပုတ္ေစာ္နံသူေတြ အမ်ားၾကီး။ Bad breath ကို Halitosis လို႔ ေခၚတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ဗက္တီးရီးယား စတာေတြရွိေနတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ Halitophobia ဆိုတာ အာပုတ္နံ႔ကို ေၾကာက္တဲ့ေရာဂါ နာမည္ပါ။ သြားဆရာဝန္ေတြဆီ လာတဲ့လူထဲက တတိယအမ်ားဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ခံတြင္းကေန အနံ႔ဆိုလာတာက ၉ဝ% ေလာက္ ရွိတယ္။ ၾကက္သြန္ျဖဴ-နီ၊ အသား-ငါး၊ ဒိန္ခဲ၊ ေနာက္ျပီး အဝလြန္သူ။ အရက္-ေဆးလိပ္ ေသာက္သူ၊ ပါးစပ္ထဲေဆးငံုသူ၊ (ကြ်န္ေတာ္လည္း ပါတယ္။) ပါးစပ္ကို ပိပ္ရင္ ပိတ္ထား၊ ဒါမွမဟုတ္ မလႈတ္ရွားတာေၾကာင့္ ေအာက္စီဂ်င္နည္းတာနဲ႔ အိပ္ရာထမွာပိုဆိုးတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025
