ယခင္က အ၀လြန္ျပႆနာသည္ လူခ်မ္းသာ လူတန္းစားမ်ားတြင္သာ အဓိက အျဖစ္မ်ားခဲ့သည္။ အထူး သျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္သာ အ၀လြန္ ျပႆနာသည္ စကားလုပ္ ေျပာစရာ ကိစၥ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္ကား ယဥ္ေက်းမႈ ပံုစံမ်ား ကူးစက္မႈ ျမန္ဆန္ လာ ျခင္းေၾကာင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားက ေနထိုင္မႈ ပံုစံမ်ား စီး၀င္ျခင္း အက်ဳိးဆက္ အျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ပါ ေနထိုင္မႈ ပံုစံမ်ား ေျပာင္းလဲကာ အ၀လြန္ ျပႆနာ ျဖစ္ပြား လာသည္။ တစ္ကမာၻလံုး အ၀လြန္သူ စုစုေပါင္း၏ (၆၂) ရာခိုင္ႏႈန္း သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ား မွ ျဖစ္ေနၿပီ။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ထိ စာရင္းအရ တစ္ကမာၻလံုးတြင္ အ၀လြန္သူ သန္း (၂၁၀၀) ရွိေနသည္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ က (၈၅၇)သန္း ရွိခဲ့ရာမွ သိသိ သာသာ တက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ အ၀လြန္ ျပႆနာ အဆိုးဆံုး ႏုိင္ငံမ်ား ထဲတြင္ တြန္ဂါ လည္း ပါ၀င္သည္။ တြန္ဂါ ႏုိင္ငံသား တစ္၀က္ေက်ာ္ အ၀လြန္ ေနၾကသည္။ ကူ၀ိတ္၊ လစ္ဗ်ား၊ ကာတာ၊ ဆမို၀ါ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လည္း အမ်ဳိးသမီး တစ္၀က္ေက်ာ္ အ၀လြန္ ေနၾကသည္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတြင္လည္း အမ်ဳိးသား (၇၅) ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး၊ အမ်ဳိးသမီး (၆၀) ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး အ၀လြန္ ျပႆနာ ျဖစ္ပြား လ်က္ရွိသည္။ ကမာၻ ့ႏုိင္ငံမ်ား အ၀လြန္စစ္တမ္းကို ကမာၻ ့ ေရာဂါ၀န္ထုပ္ (Global Burden of Disease) အမည္ရွိ စစ္တမ္းျဖင္႔ The Lancet ေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ သည္။အ၀လြန္ျခင္းဆိုတဲ့ လက္မည္းႀကီး က အရြယ္မေရြး၊ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာမေရြး၊ ေနရာ ေဒသမေရြးကို ဆုပ္ကိုင္ ေခ်မြေနပါၿပီ ဟု ၀ါရွင္တန္ က်န္းမာေရး သိပၸံမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ခရစၥတိုဖာမာေရးက ေျပာသည္။ အထက္ပါ ကမာၻ ့ေရာဂါ ၀န္ထုပ္အမည္ရွိ စစ္တမ္း ျပဳစုႏုိင္ရန္ ၀ါရွင္တန္ က်န္းမာေရး သိပၸံသည္ ၁၉၈၀ မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အၾကား ကမာၻ ့ႏုိင္ငံမ်ား ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ မ်ားကို စုေဆာင္း ျပဳစုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္း အ၀လြန္ႏႈန္းက် သြားတဲ့ ႏုိင္ငံရယ္လို႔ ကမာၻ ေပၚမွာ တစ္ႏုိင္ငံ မွကို မရွိပါဘူး။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးလည္း အ၀လြန္ ႏႈန္းဟာ တက္ လာဖို႔သာ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၀င္ေငြနိမ္႔နဲ႔ အလယ္အလတ္တန္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ၀င္ေငြေတြ တိုးလာၾကတာနဲ႔ အမွ် အ၀လြန္ႏႈန္း ဟာလည္း တိုးလာပါ လိမ့္ ဦးမယ္။ ၀င္ေငြတိုးလာေလ အ၀လြန္ေစတဲ႔ လူမႈပံုစံ ဘက္ကို ပိုေရာက္လာေလ ျဖစ္လာၾကတာပါ။ ဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့ ပံုစံကို မေျဖရွင္းႏုိင္ သေရြ႕ေတာ့ အ၀လြန္ျပႆနာ လက္မည္းႀကီးက ကမာၻ ့လူသားေတြကို ဆက္ၿပီး ဆုပ္ကိုင္ေခ်မြေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ဟု မစၥတာ မာေရး က သံုးသပ္သည္။
လူတစ္ေယာက္သည္ BMI 25 ႏွင့္ အထက္ေရာက္လွ်င္ အ၀လြန္ၿပီဟု သတ္မွတ္ ႏုိင္ၿပီး BMI 30 ႏွင္႔အထက္သို႔ ေရာက္သြားလွ်င္ကား ဆိုးဆိုး ၀ါး၀ါး အ၀လြန္္ျပႆနာ ျဖစ္ပြားေနၿပီဟု သတ္မွတ္သည္။ ဘီအမ္အိုင္ ဟူသည္ လူတစ္ေယာက္၏ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ (ကီလိုဂရမ္) ကို အရပ္အျမင့္ (မီတာ) ၏ ႏွစ္ထပ္ကိန္း ႏွင့္ စားလွ်င္ရေသာ ကိန္းကို ဆိုလိုသည္။ ၿဗိတိန္သွ် အတိုင္းအတာျဖင့္ တြက္ခ်က္လိုပါက ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ (ေပါင္) ကို အရပ္ အျမင့္ (လက္မ) ၏ ႏွစ္ထပ္ကိန္း ႏွင့္ စားၿပီး ရလာေသာ ဂဏန္းကို (၇၀၃)ႏွင့္ ေျမႇာက္ရမည္။
တစ္ကမာၻလံုးတြင္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အ၀လြန္သည့္ ဦးေရ (၆၇၁) သန္းထိ ရွိေနသည္။ အေမရိကန္တြင္ (၇၈) သန္း ထိရွိေနၿပီး ကမာၻေပၚတြင္ ဆိုးဆိုး ၀ါး၀ါး အ၀အလြန္ဆံုး ႏုိင္ငံ အျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ ရွိသည္။ အေမရိကန္ လူဦးေရသည္ ကမာၻ ့လူဦးေရ၏ (၅) ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိသည့္တုိင္ ကမာၻ ့ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အ၀လြန္သူမ်ား စာရင္းတြင္ ကား(၁၀) ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ထိ ပါ၀င္ ေနသည္။ ကမာၻ ့လူဦးေရ အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏ္ၵိယ တို႔သည္လည္း အ၀လြန္ သူဦးေရ အမ်ားဆံုး (၁၀) ႏုိင္ငံထဲတြင္ ပါ၀င္ေနၾကသည္။ တ႐ုတ္ က (၄၆)သန္း၊ အိႏ္ၵိယက သန္း(၃၀)ျဖင့္ ဒုတိယ၊ တတိယ ေန ရာမ်ားတြင္ ရပ္တည္ေန ၾကသည္။ ၎တို႔ ေနာက္တြင္ ႐ုရွား၊ ဘရာဇီး၊ မကၠဆီကို၊ အီဂ်စ္၊ ဂ်ာမနီ၊ ပါကစ္ၥတန္ႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားတို႔က အစဥ္လိုက္ ရပ္တည္ ေနၾကသည္။
အ၀လြန္ သူမ်ားသည္ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ကင္ဆာ၊ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ဳိ၊ အ႐ိုးပြ ႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ စသည့္ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားၾကသည္။ ယခုအခါ ကမာၻတစ္၀န္း အ၀လြန္သူဦးေရ တိုးပြားလာေနရာ က်န္းမာ ေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္မ်ားသည္လည္း ၀န္ပိ သထက္ ပိုပိလာရသည္။ စာရင္းမ်ား အရ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္ အတြင္းမွာပင္ ကမာၻတစ္၀န္း အ၀လြန္မႈႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ေသဆံုး သူ(၃ ဒသမ ၄) သန္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အ၀လြန္ျခင္း သည္ ကမာၻ ့လူသားမ်ား ပ်မ္းမွ် အသက္ရွည္ႏႈန္း က်သထက္ က်သြားေအာင္လည္း ကိုက္ဖဲ့စားေသာက္ လ်က္ရွိေၾကာင္း အျခားေသာ စစ္တမ္းေပါင္း မ်ားစြာက သတိေပးထား ၿပီျဖစ္သည္။ ကမာၻ ့ႏုိင္ငံေပါင္း(၁၈၈) ႏုိင္ငံ ပါ၀င္ေသာ ေလ့လာမႈ စစ္တမ္းတစ္ရပ္ အရလည္း ကမာၻတစ္၀န္း အ၀လြန္သူ လူႀကီးပိုင္းပမာဏသည္ (၂၈)ရာခိုင္ႏႈန္း ႏွစ္စဥ္တိုးလ်က္ရွိၿပီး ကေလးမ်ားကား(၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းထိ တိုးလ်က္ရွိသည္။ အမ်ဳိးသားပိုင္းကား (၂၉) ရာခိုင္ ႏႈန္းမွ (၃၇)ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ လည္းေကာင္း၊ အမ်ဳိးသမီးပိုင္းကား (၃၀)ရာ ခိုင္ႏႈန္းမွ (၃၈) ရာခိုင္ႏႈန္း သို႔လည္းေကာင္း တိုးလာ သည္။ စစ္တမ္းအရ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားက ကေလးမ်ား၏ (၂၅)ရာခိုင္ႏႈန္း အ၀လြန္ေန သလို၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားက ကေလးမ်ား၏ (၁၃) ရာခိုင္ႏႈန္း သည္လည္း အ၀လြန္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားက (၁၆)ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံ မ်ားက (၈)ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိခဲ့ရာမွ တက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ကေလးငယ္(၁၃) ရာခိုင္ႏႈန္း လည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အ၀လြန္လ်က္ရွိသည္။ သာမန္အ၀လြန္ေသာ ကေလးမ်ားကိုပါ ေပါင္းထည့္ လိုက္လွ်င္(၃၀)ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ရွိသည္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိခဲ့ရာမွ တက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ႏွင့္ အာဖရိက ေျမာက္ပိုင္းေဒသ မ်ားတြင္ကား ကေလးမ်ားႏွင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္မ်ား အ၀လြန္ႏႈန္းက အျခားေဒသမ်ားမွာ ထက္ ပိုမ်ားေနသည္ကို လည္း ေတြ႕ရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးမ်ား အ၀လြန္ေနၾကေၾကာင္း စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပသည္။
ေဒသအလိုက္ခြဲၾကည့္လွ်င္ကား ဖြံ႕ၿဖိဳး ၿပီးႏုိင္ငံမ်ားဘက္တြင္ အ၀လြန္ႏႈန္း တိုးႏႈန္း ေႏွးလာသည့္တိုင္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အာဖရိက ေျမာက္ ပိုင္း၊ ဗဟိုအေမရိက၊ ပစိဖိတ္ႏွင့္ ကရစ္ဘီယံကၽြန္းစုမ်ားဘက္တြင္ကား အ၀လြန္သူဦးေရတိုးႏႈန္းက ျမန္သထက္ ျမန္လာေနသည္။ထိုေဒသမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံ အမ်ားအျပား သည္ အ၀လြန္သူ (၄၄) ရာခိုင္ႏႈန္း အထက္ရွိေန ၾကသည္။ က်ားမ ယွဥ္ၾကည့္ပါက ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ားက အ၀လြန္ႏႈန္း မ်ားသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားတြင္ကား အမ်ဳိးသမီးက မ်ားသည္။ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻ ့အ၀လြန္သူပမာဏကို ထက္၀က္ေလွ်ာ့ခ် ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းရန္ ကမာၻ ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ရည္မွန္းခ်က္ခ်ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိသည္။ ရည္မွန္းခ်က္သည္ အလြန္ ေကာင္းမြန္သည္ မွန္ေသာ္လည္း ထိေရာက္ေသာ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းစဥ္ မခ်မွတ္ႏုိင္လွ်င္ အႏွစ္မဲ့ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ေနမည္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေနသည္။
အ၀လြန္ ျပႆနာ ေျဖရွင္းရန္ တစ္နည္းကား ၁၉၈၀ ၀န္းက်င္ က ကမာၻ ့ပ်မ္းမွ် BMI သို႔ ျပန္သြားေရးျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ျပန္သြား ႏုိင္ရန္မွာ စားေသာက္မႈ ပံုစံမ်ားပါ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ လိုမည္။ နမူနာျပ ရလွ်င္ ၿဗိတိန္ တစ္ႏုိင္ငံတည္း မွာပင္ စားေသာက္မႈ ႏႈန္းထားမ်ား (၈) ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ထိ ေလွ်ာ့ ခ်ရမည္။ ထိုသို႔ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္လွ်င္ စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းသည္ တစ္ႏွစ္ကို ေပါင္ေငြ သန္း(၈၇၀၀) စာေလာက္ နစ္နာသြားမည့္အခ်က္ လည္းရွိ သည္။
အ၀လြန္ျပႆနာ ေျဖရွင္းေရးသည္ က်န္းမာေရး က႑ တစ္ခုတည္းက လုပ္လို႔ရေသာ အလုပ္ မဟုတ္ေၾကာင္း အထက္ပါ ကိန္းဂဏန္းက ေထာက္ျပေနသည္။ ႏုိင္ငံေရးပိုင္း ကပါ စိတ္အားထက္သန္စြာျဖင့္ ပူးေပါင္းပါ ၀င္ဖို႔လိုသည္။ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ပံုစံမ်ား ေျပာင္းသြားေအာင္ ပညာေပး လွ်င္ျဖစ္ႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ႏုိင္ငံမ်ား ျပည္ တြင္းစားသံုးမႈႏႈန္းမ်ားက်သြားျခင္း၊ ျပည္ တြင္း သံုးစြဲမႈႏႈန္းမ်ားက်သြားျခင္းမ်ဳိးကို အစိုးရ မ်ားမည္သို႔ ေျဖရွင္းမည္ကို ႀကိဳတင္တြက္ ခ်က္ထားဖို႔လိုသည္။ အ၀လြန္ျပႆနာ အေျဖ ရွာေရးသည္ ဆက္စပ္ၾကည့္ပါက တစ္ႏုိင္ငံလံုး၊ တစ္ကမာၻ ့ လံုး ၏ အျခားေသာက႑မ်ားႏွင့္ ပါ ဆက္စပ္အေျဖရွာရမည့္ ကိစ္ၥတစ္ရပ္ျဖစ္ သည္။ ယခုကဲ႔သို႔ စီးပြားၿပိဳင္ဆိုင္မႈ အား ေကာင္းေနေသာ ကမာၻ ့ႀကီးမွာ အမ်ား ျပည္သူ က်န္းမာေရးအတြက္ဟုဆိုကာ ျပည္တြင္း စားသံုးမႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး၊ စီးပြားတိုးႏႈန္းပါ က်သြားမည့္ စြန္႔စားရမႈမ်ဳိးကို ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရမ်ား အသိုင္းအ၀ိုင္းက လိုလိုလားလား လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိၾကမည္လား ဆက္လက္ေစာင့္ ၾကည့္ၾကရမည္။
Ref: Obesity weighs heavily on global health (BBC)
Messenger News Journal
