အ႐ိုးတြင္ အေပါက္ငယ္ ကေလးမ်ား ေပၚလာကာ အ႐ိုး၏ ခိုင္မာမႈကို ထိခိုက္ၿပီး အ႐ိုး က်ဳိးလြယ္သြားျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ ၃ဝ ေက်ာ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္လာေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားတြင္ အ႐ိုးမ်ား တျဖည္းျဖည္း ပါးလႊာ လာကာ အ႐ိုးပြေရာဂါ ျဖစ္ပြားလာႏုိင္သည္။ အ႐ိုးပြေရာဂါ ျဖစ္ေနၿပီဟု သတ္မွတ္ ခံရေသာအခါ အ႐ိုးမွာ သိသာစြာ ပါးလႊာေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး သာမန္ ထိခိုက္မႈ ကေလးေၾကာင့္ပင္ အ႐ိုး က်ဳိးႏုိင္သည္။ ထိခိုက္မိျခင္း မရွိဘဲ အလိုအေလ်ာက္ က်ဳိးသူမ်ားလည္း ရွိသည္။
အ႐ိုးပြျခင္း
ကယ္လ္စီယမ္ ထံုးဓာတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းႏွင့္ အ႐ိုးပြေရာဂါ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိသည္။ မ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ oestrogen သည္ အစာတြင္ ပါဝင္ေသာ ထံုးဓာတ္ကို အ႐ိုးအတြင္း စိမ့္ဝင္ ေစကာ အ႐ိုး ခိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရာတြင္ အဓိက အခန္းက႑မွ ပါဝင္ေနသည္။ ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အ႐ိုးမွာ အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ ပိုမိုပါး လႊာသည္။ ထိုအခ်က္မ်ား ေၾကာင့္ပင္ အ႐ိုးပြေရာဂါသည္ အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ ေသြးဆံုးၿပီး အမ်ဳိးသမီး မ်ားတြင္ ပို အျဖစ္မ်ားသည္။
ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား
ခါးနာျခင္း၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္ႏွင့္ တင္ပါးဆံု႐ိုး နာျခင္း၊ ေပါင္႐ိုးနာျခင္းတို႔ ခံစားရ တတ္သည္။ နာက်င္မႈသည္ အလိုအေလ်ာက္ သို႔မဟုတ္ ထိခိုက္မိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာတတ္သည္။ အရပ္ နိမ့္သြားတတ္သည္ (ခါး႐ိုးပြေရာဂါ ရွိသူမ်ားတြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိသည္) သာမန္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ သို႔မဟုတ္ အလိုအေလ်ာက္ အ႐ိုးမ်ား က်ဳိးတတ္သည္။ ေပါင္႐ိုး က်ဳိးျခင္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္႐ိုး က်ဳိးျခင္းႏွင့္ ခါး႐ိုး က်ဳိးျခင္းတို႔ ျဖစ္တတ္သည္။
ေရာဂါ ေဖာ္ထုတ္ျခင္း နည္းလမ္းမ်ား
Bone X-ray (အ႐ိုးဓာတ္မွန္) ႐ိုက္ျခင္း၊ DXA (Dual energy X-ray Absortiometry) X-ray ကို အသံုးျပဳကာ အ႐ိုး ပါးလႊာျခင္း ရွိ၊ မရွိ တိုင္းတာသည့္ နည္းစနစ္ ျဖစ္သည္။ T score-၁ ႏွင့္ - ၂ ဒသမ ၅ ၾကားတြင္ ရွိပါက အ႐ိုး ပါးလႊာေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ၂ ဒသမ ၅ ႏွင့္ ေအာက္ ဆိုပါက အ႐ိုးပြေရာဂါ ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။
ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား
ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ ပိုမို ေကာင္းမြန္သည္။ ေရာဂါ စျဖစ္ေနလွ်င္ေတာင္ ေနထိုင္မႈပံုစံ ေျပာင္းလဲ ႏုိင္ပါလွ်င္ အ႐ိုးမ်ား က်ဳိးျခင္းကို ကာကြယ္တားဆီး ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ကယ္လ္စီယမ္ ပါဝင္ေသာ အစားအစာမ်ား စားသံုးျခင္း။ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ႏြားႏို႔၊ ငါးေသးကေလးမ်ား၊ ဆာဒင္းငါးႏွင့္ ေဆာ္လမြန္ငါးမ်ား၊ Almond (မက္မြန္သီး) တို႔သည္ ထံုးဓာတ္ ၾကြယ္ဝၾကသည္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား။ ပံုမွန္ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ ေျပးျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ရမည္။ အ႐ိုးရွိ ထံုးဓာတ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစေသာ အရည္မ်ား ေသာက္သံုးမႈကို ေရွာင္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ေကာ္ဖီကို တစ္ေန႔ႏွစ္ခြက္ထက္ ပိုမ ေသာက္သင့္။ ကိုကာကိုလာ၊ Pepsi တို႔တြင္ ပါရွိေသာ Phosphoric Acid သည္ အ႐ိုး တည္ေဆာက္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ေပးေသာေၾကာင့္ အလြန္အကြၽံ မေသာက္သင့္။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းသည္ အ႐ိုး တည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အေႏွာင့္အယွက္ ေပးေသာေၾကာင့္ မေသာက္သင့္။ အ႐ိုးကို သက္ညႇာေစေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား။ ထိုင္သည့္အခါ ခါးကို မတ္မတ္ထားပါ။ တံျမက္စည္းလွည္း၊ ၾကမ္းတိုက္သည့္အခါ ခါးမကုန္းဘဲ ဒူးႏွင့္ ေပါင္ဆစ္မ်ား (Knee and hip joints) ကိုေကြးပါ။ ၾကမ္းျပင္ေပၚသို႔ က်ေနေသာ ပစၥည္းကို ေကာက္ယူရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အိပ္ရာျပင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အန္ဆြဲကို ဖြင့္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ခါးမကုန္းဘဲ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္၍ လုပ္ပါ။ အေလးအ ပင္မရန္ လိုပါက မႏိုင္ဝန္ မထမ္းပါႏွင့္။ မႏိုင္ပါက ေဘးလူ အကူအညီ ရယူပါ။ ေလးလံေသာ ပစၥည္းကို တြန္းေရႊ႕ပါ။ ဆြဲမေရႊ႕ပါႏွင့္။ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေခ်လိုေသာအခါ ခါးကို မတ္မတ္ထား၊ ဒူးေကြးကာ လက္ႏွစ္ဖက္ ကို ေပါင္ႏွစ္ဖက္ေပၚ တင္ၿပီး ထိန္းကာ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေခ်ပါ။ ခါး ႐ုတ္တရက္ လွည့္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ဘတ္စကား၊ ရထားေပၚသို႔ ေျပးတက္၊ ေျပးဆင္းျခင္းကို မျပဳလုပ္သင့္။ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း ေသာက္သံုးျခင္း။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္ဝမ္၌ ျပဳလုပ္ေသာ သုေတသန တစ္ခုအရ တစ္ေန႔လွ်င္ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း ႏွစ္ခြက္ အနည္းဆံုး ပံုမွန္ ေသာက္သံုးပါက ေျခာက္ႏွစ္ၾကာေသာအခါ အ႐ိုးပြေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းကို ေလ်ာ့က်ေစ သည္ဟု ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းတြင္ မ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ႏွင့္ သဘာဝခ်င္း ဆင္ေသာ Flavonoids မ်ား ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။
ေခတ္မီေနထိုင္ စားေသာက္မႈ ပံုစံသို႔ ေျပာင္းလဲ လာေသာေၾကာင့္ အ႐ိုးပြေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျမင့္မား လာသည္။ အ႐ိုးပြျခင္းေၾကာင့္ ဆုိးရြားေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဝဒနာႏွင့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားတတ္သည္။ ကုသျခင္းထက္ ကာကြယ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုေရာဂါ အေၾကာင္း သိရွိနားလည္ သေဘာေပါက္ၿပီး ကာကြယ္ ႏုိင္ၾကေစရန္ ရည္သန္ကာ ေရွာင္ရန္၊ ေဆာင္ရန္ အခ်က္မ်ားကို ေရးသား ေဖာ္ျပ လိုက္ရေပသည္။ ။
ေမာင္ဥာဏ္မင္း
ျမ၀တီ
